Meditasyon Çeşitleri Nedir?

Meditasyon, iç huzuru bulmak ve kendini keşfetmek için etkili bir yöntemdir. Yazıda meditasyon çeşitleri ve yoga prensipleriyle ilgili bilgiler bulunmaktadır.

Meditasyon, Latince “derin düşünme” anlamına gelen meditao kelimesinden türemiş bir sözcüktür. Bu uygulamanın temel amacı kişinin kendi iç dünyasına inmesi ve zihnini denetlemesidir.

Meditasyon, basit nefes egzersizleriyle başlayan ve profesyonel anlamda mantralarla ilerletilen bir uygulamadır. Fiziksel ve psikolojik yararları bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Birçok hastalığın tedavisinde uygulanan bir yöntem olmakla birlikte, genellikle ruhani âleme açılan kapılardan biri olarak kabul edilir.

Zannedilenin aksine, yalnızca Hint ve Uzakdoğu kültürüne ait bir uygulama değildir. Her toplumda ve dinde meditasyon çeşitleri bulunmaktadır. Peki meditasyon çeşitleri arasında neler yer alır?

Meditasyon Çeşitleri

• Transandantal Meditasyon; günümüzde en çok bilinen ve uygulanan meditasyon yöntemidir. ABD ve Avrupa gibi batı ülkelerinde yaygınlaşmıştır. Yoga kurslarında genellikle bu teknik öğretilir. Burada uygulayıcı bir mantrayı sabah ve akşam saatlerinde yarımşar saat zikreder.
• Görsel meditasyon; odaklanma sorunu yaşayan kişiler için uygun bir meditasyondur. Burada kişi bir görseli seyreder ve dikkatini ona yönlendirir. Bu huzur veren bir manzara resmi ya da bir mandala olabilir. Görsele odaklanarak derin nefesler almak kişiyi transa sokacaktır.
• Nazâra girmek; İslam/tasavvuf kültüründe geçerli olan meditasyondur. Burada bir başka gerçeklik ile yer değiştirmek söz konusudur. Mesnevi’de bu meditasyon hakkında geniş bir bilgi bulunmakla birlikte, uzmanlık gerektiren bir tekniktir.
• Yoğunlaştırıcı Meditasyon; tek bir uyarım kaynağına odaklanarak yapılan meditasyondur. Kişi burada sürekli aynı cisme vurarak ses çıkarabilir ya da tek düze bir sesi dinleyebilir.
• Budist meditasyon; meditasyona başlamak için uygun bir tekniktir. Burada temel amaç nefese odaklanmaktır. Nefes alma eylemi bizim inisiyatifimiz dışında gerçekleştiği için yapması kolaydır. Meditasyonu öğrenmek ve ustalaşmak için en iyi tekniklerden biridir.
• Yogi meditasyonu; mantra kullanımı üzerine bir tekniktir. Aum gibi mantralar sürekli olarak tekrarlanır ve ona odaklanılır. Ancak diğer inançlara da uyarlanabilmektedir. Örneğin kabala yogi meditasyonunda “Adonai Ha’aretz” gibi isimler kullanılır.
• Bilinç ayrışması; kendi benliğinden ayrılıp olan biteni tarafsız bir biçimde gözlemlemek amacıyla yapılan meditasyondur. Burada bilincin yönlendirildiği herhangi bir nesne ya da ses söz konusu değildir. Kişi tamamen kendine konsantre olur ve içinde bulunduğu anı fark etmeye çalışır.
• Mudra meditasyonu; sürekli olarak tekrarlanan fiziksel hareketlerden oluşur. Yoga’nın temel pratiklerinden biri olduğu da söylenebilir. Organların hareketleri mantra olarak algılanır ve defalarca tekrarlanır. Bu şekilde kişinin harekete konsantre olması sağlanır.
• Kasina meditasyonu; en çok kullanılan yöntemler arasındadır. Bu meditasyonda hayali bir imaj yaratılır ve ona odaklanılır. Alın bölgesindeki bir hissiyat ya da bir ışık en çok kullanılan imajlar arasındadır.
• Aktif meditasyon; Zen Budizm öğretisinde geçerli olan meditasyondur. Diğerlerinin aksine bunda bir trans durumu söz konusu değildir. Meditasyon yapan kişinin bilinçli ve farkındalıklı olması gerekir. Günlük görevleri içeren bir meditasyondur. Tasavvuf kültüründe de benzer uygulamalar bulunmaktadır.

Yoga Nedir ?

Yoga nedir sorusuna cevap vermemize geek olur ise;  bedene ve ruha tamamen hâkim olmayı hedefleyen bir uygulama biçimidir. Hint felsefesinden çıkan bir uygulama olmasına rağmen bugün evrensel bir boyuta sahiptir. Yoga, meditatif uygulamalardan temel alan bir pratiktir. Kişinin kendi ruhunu keşfetmesini ve iç dünyasına bir yolculuğa çıkmasını sağlar. Meditasyon çeşitleri arasında yoga da bulunmaktadır.

Yoga Temelleri

• Yama; Zarar vermeme
• Niyama; Saflık ve saf hâlinden memnun olma
• Asana; oturma duruşu
• Prayanama; nefesin askıya alınarak yaşam gücünün kontrolü
• Pratyahara; duyu organlarını dış nesnelerin etkisinden kurtarmak
• Dharana; konsantrasyon
• Dhyana; meditasyon
• Samadhi; özgürleşme ve şuur kazanma

Yoga Amaçları

Yoganın temel amacı kişinin kendi bedenini disipline edebilmesi ve kontrol altına alabilmesidir. Ayrıca bilincin özgür kılınması da yoganın amaçları arasındadır. Yoga, kişinin fiziksel ve ruhsal sağlığa kavuşmasını, bunu yaparken hayatın ve bilincin derinliklerine inmesini sağlar.